Bijwolf — 16 – Taaldacht

1050	De edelenheer schonk toen ieder man
	die met Bijwolf over de baren toog,
	op de drinkbank zat, nog duurheden,
	oude erfdelen, en heette voor die ene ziel
	goud begelden wie Grendel eerder
1055	met misdaad moordde, zo hij meer van hen wilde,
	als de wijze God hun die weurd niet belette,
	en de moed van de man. De Metend beheerste
	alle nazaten van mensen, zo Hij nu nog doet.
	Daarom is inzicht altijd het beste,
1060	de voordacht van de geest. Nog veel bekomen
	van lief en leed zal hij die lange tijd
	in deze worsteldagen van de wereld geniet.
	Er was zang en gedruis tezamen vermengd
	in bijzijn van Halfdeens heeraanvoerder,¹
1065	deunhout beroerd, vaak gedichten geheven,
	wanneer Rutgers schop langs de schenkbanken
	kwam te verhalen van het halvertier
	met de telgen van Fin.² Vallen moest toen
	Naf der Half-Denen, held der Schildingen,
1070	toen ze overvallen werden in die Friezenslag.
	Hildeburg hoefde geheel niet te roemen
	op de trouw der Juten, kon niet beticht worden,
	had geliefden verloren in die lindenstrijd,
	haar zoon en broeder. Ze waren geboren te vallen,
1075	met wapens verwond. Dat was een weelijke vrouw!
	Geheel niet nodeloos rouwde Hoeks dochter
	om het gemeten leed, zodra de morgen kwam,
	dat ze onder zonnehemel daar bezien mocht
	de moord op magen waar ze eer het meest genoot
1080	van wereldse vreugde. Van Fin nam die strijd
	al zijn degens af, op enkelen na,
	zodat hij geenzins in die gaderstede
	het gevecht tegen Hengst³ volvoeren kon,
	die koningsdegen, niet de kommerrest⁴
1085	met drom verdringen. Maar bedingen boden ze,
	dat ze voor hen een huis geheel ontruimden,
	hal en hoogzetel, waarover ze half bewind
	met de zonen der Juten zekeren mochten,
	en dat bij giftgeving de jongen van Folkoud
1090	op iedere dag de Denen verwaardigde,
	de schare van Hengst met geschenken eerde,
	evenzo sterkelijk met statige schatten,
	vorstelijk goud, als hij het Friezengeslacht
	in de medehal bemoedigen zou.
1095	Toen bond men zich aan beide zijden
	tot een vredebewaring. Fin tot Hengst zwoer
	in ijver met eden, was onbetwistend,
	dat hij naar de raad der wijzen de rest van hen
	in ere zou houden, dat daar niet enig man
1100	met woorden of werken de bewaring brake,
	noch ze ooit klaagden vanuit kwade list,
	hoewel ze de doder⁵ van hun degenheer volgden,
	de koninglozen, nu ze geen keuze hadden.
	Als dan enige Fries te frank sprake,
1105	van deze moordhaat nog manen zou,
	dan zou het scherp des zwaards het schikken nadien.
	De stapel was gesticht en stralend goud⁶
	uit hoord geheven. Van de Heer-Schildingen
	was de beste krijgsman op brandhout gereed.
1110	Op die stapel was stellig zichtbaar
	de bloedsmukte brunne, het beerzwijn van goud,
	de ijzerharde ever en edele strijders
	door wonden verwoest—niet weinig mannen.
	Toen heette Hildeburg ten haarde bestellen
1115	haar eigen zoon bij zijde van Naf,
	beenhuizen⁷ verbranden en in blaken doen
	bij oom te schouder. De edelvrouw treurde,
	klonk haar klaagzang. Krijgsrook versteeg,
	wond naar wolken, een geweldig vuur
11120	op heuvel razend. Hoofden smolten,
	sneden barstten toen bloed ontsprong
	uit lede lijfbeten. De laai zwolg alle,
	die gulzigste geest, wie de gramschap daar nam
	van beide volken. Hun bloei was vergaan.

vorige — overzicht — volgende

1. Rutger.
2. Hier geheugd wordt een beruchte slag tussen Friezen en Denen, maar de aanleiding en achtergrond zijn ons onbekend, alsook de genauwe rol van de Juten, die mogelijk aan beide zijden streden. In elk geval was de Friese koning Fin, zoon van Folkoud, gehuwd met Hildeburg Hoeksdochter, zuster van de Deense vorst Naf.
3. Hengst had na Naf het bevel over de Denen en is mogelijk dezelfde Hengst die volgens de geschiedschrijving een grote groep Juten naar Brittannnië leidde in de vijfde eeuw.
4. Oudengels wéaláfe (4^e nv.) ‘wee-overbijfsel’, de ongelukkige overlevenden onder de Denen. Vergelijk regel 2936.
5. Dat is Fin, hoewel het niet gezegd is dat hij eigenhandig hun heer Naf gedood had.
6. Oudengels iċġegold (of iċġe gold), waarvoor zie uitleiding.
7. Oudengels bánfatu, een kenning voor ‘lichamen’. Vergelijk ons bakkes ‘gezicht’ als verbastering van bakhuis ‘wanghuis’, en lichaam zelf als verbastering van lijkhaam ‘gedaante-omhulsel’.