Naar de inhoud springen

Taaldacht

Mijmeringen over de aard en wortels van onze taal

  • Voorzijde
  • Lijsten
  • Naslagwerken
  • Vragen & opmerkingen
  • Over ons

Tag: Oudgermaans

Herkomst

Gennep is waar de wateren samenstromen

Ruim twintig oorden in de zuidelijke Lage Landen en het noorden van Frankrijk hebben een vorm van de naam Gennep—en bijna allemaal liggen ze bij een samenkomst van stromen. We hebben hier zeer oud woordgoed binnen de Germaanse talen. Lees verder “Gennep is waar de wateren samenstromen”

Olivier van Renswoude03/06/202503/06/20258 reacties
Herkomst

Godstuwe en Godschalk in de oude namenschat

Gedragen in vele vormen door vrouwen van adel en stand en na de middeleeuwen in onbruik geraakt, de naam Godstuwe is net als Godschalk ooit stichtelijk bedacht doch in lijn met heidens werk binnen de oude Germaanse noemkunst. Lees verder “Godstuwe en Godschalk in de oude namenschat”

Olivier van Renswoude24/05/202524/05/2025Een reactie plaatsen
Geschiedenis, Herkomst

De Alpen als toppen der bovenwereld

Zuid van het duistere woud dat lang hun wereld begrensde wisten de oude Germanen van de *Albijōniz met hun witte toppen. Die naam, verwant aan Alpen voor dezelfde bergen, is oorspronkelijk gelijk aan een Keltisch woord voor de wereld en Brittannië: Albiōn. Lees verder “De Alpen als toppen der bovenwereld”

Olivier van Renswoude19/05/202524/05/20252 reacties
Geschiedenis, Herkomst, Hernieuwd

De gudde in dienst der goden

Verspreid in de Germaanse wereld zijn oordnamen die herinneren aan de gudde, een heidense geestelijke uit lang verleden dagen. De aanduiding is afgeleid van god en lijkt ook verdacht veel op een oud woord voor doopgetuigen. Lees verder “De gudde in dienst der goden”

Olivier van Renswoude10/05/202510/05/20257 reacties
Herkomst

Een bos vol rams

Talrijk wit bloeit het aan het einde van de oostermaand. Dit kruid met eetbaar blad heet al enige eeuwen daslook en beerlook, kennelijk omdat het graag groeit waar das en beer leven: het bos. Maar hoe zit het met zijn eerdere, veel oudere naam rams? Lees verder “Een bos vol rams”

Olivier van Renswoude19/04/202531/10/2025Een reactie plaatsen
Herkomst

Weten gaan!

Ter aanzetting van zichzelf en de zijnen kon men vroeger uit de voeten met het woord weten ‘laten we’, zoals in weten gaan ‘laten we gaan’. Dit is niet het ons bekende weten ‘kennis hebben’ maar een geheel ander erfstuk uit het Germaans. Lees verder “Weten gaan!”

Olivier van Renswoude16/03/20252 reacties
Herkomst, Hernieuwd

De herde

Hoor de hoeven over de heide gaan, de kiezen kauwen op kruid en struik, en bij hamel de bel van hals bengelen. Hier treedt een kudde, of een herde, om te spreken met een oud woord dat nog in herder schuilt en verwant is aan scheren—maar niet hoe u denkt. Lees verder “De herde”

Olivier van Renswoude16/02/202516/02/202510 reacties
Herkomst

De hoogte van Ochten

Winter, 1789. Tegen de dijk van het dorp Ochten aan de Waal prijkt een grote berg van kruiend ijs die gauw beklommen en getekend wordt. Het is een schouwspel dat de naam van het oord betaamt, want Ochten beduidt wel iets als ‘(ter) hoogte’. Lees verder “De hoogte van Ochten”

Olivier van Renswoude30/01/20252 reacties
Herkomst, Hernieuwd

Mijn lieve, mijn tete

Zoete woorden komen en gaan, en gegaan uit onze taal is het oude teet ‘blij; lief’, dat niet zelden voor namen gebruikt werd en dan vaak als een liefkozend achtervoegsel diende. Het overleeft versleten in oorspronkelijk Germaanse namen als Hoite en Jelte. Lees verder “Mijn lieve, mijn tete”

Olivier van Renswoude13/01/20251 reactie
Geschiedenis, Herkomst

Te wad in de schemer der geschiedenis

Ptolemaîos de Griekse aardrijkskundige noemde omtrent het jaar 150 twee belangwekkende inheemse namen van een stroom en haven in noordelijk Nederland: Ouídros en Mararmanís. We gaan met nieuwe inzichten wederom op zoek naar hun plek en betekenis. Lees verder “Te wad in de schemer der geschiedenis”

Olivier van Renswoude30/11/202406/12/202418 reacties
Geschiedenis

Waar Wieland de Smid zijn werkhuis had

Weinig namen in de Germaanse wereld klonken zo helder als die van Wieland, de meestersmid en uitvinder die menig roemrijk wapentuig wrocht. Hij was vooral thuis op het vasteland, goed mogelijk eerst waar Zuidoost-Limburg aan het Rijnland raakt. Lees verder “Waar Wieland de Smid zijn werkhuis had”

Olivier van Renswoude20/11/202403/12/20243 reacties

Berichtnavigatie

Oudere berichten

Volg Taaldacht

  • Facebook
  • X
  • Telegram
Een taalgeleerde kan zijn eigen spraak als het ware van buiten benaderen, haar aard bezien als een ding dat geen aanspraak op hem kan maken, en brede veranderingen van haar woordenschat en spelling voorstaan in het belang van handelsgemak of wetenschappelijke scherpte. Dat is één ding. Een grote dichter, die ‘zijn moedertaal liefheeft en erin gekoesterd is,’ kan er ook grote wijzigingen in aanbrengen, maar zijn veranderingen van de taal zijn gemaakt in de geest van de taal zelf: hij werkt van binnenuit. De taal die doorstaat heeft de veranderingen ook bezield.

C.S. Lewis

Béowulf in het Nederlands Béowulf in het Nederlands
Een vertaling van een Oudengels heldendicht

Germaanse liedkunst: een leidraad Germaanse liedkunst: een leidraad
De oude wijze van stafrijm in maat

Namen voor de nieuwe tijd Namen voor de nieuwe tijd
Herleving van telgnamen uit eigen taal

Heidense oordnamen in de Lage Landen Heidense oordnamen te Lagen Landen
Versteende verwijzingen naar het ooit heilige

Vergeten woorden Vergeten woorden
Teloor in de loop der eeuwen

Nederlandse ruinstaven Nederlandse ruinstaven
Hernieuwing van een oude schat

Lastige leenwoorden Lastige leenwoorden
En hun vervangingen van eigen bodem

Oude namen van hier Oude namen van hier
Een kleine bloemlezing

Germaanse namen Germaanse namen
In hun Oudnederlandse en hedendaagse vormen

Namen van Nederlandse stammen Namen van Nederlandse stammen
Wat er schuilt achter latinisaties als Batavi

Germaans in het Frans Germaans in het Frans
Woorden uit de taal der Franken en andere Germanen

Latijns-Germaanse evenknieën Latijns-Germaanse evenknieën
Erfenis van de gemeenschappelijke voorloper

De magie van het woord en de kracht van het beeld zijn samen met de emoties van klanken de oudste vormen van magie. De kleur van woorden, het gevoel dat daarachter zit, dat vind ik mooi. De zeggingskracht van beelden vind je terug in de oeroude symbolen. Woorden en beelden roepen gevoelens op en kunnen drijfveren worden.

Marten Toonder

Taaldacht

  • Voorzijde
  • Lijsten
  • Naslagwerken
  • Vragen & opmerkingen
  • Over ons

Blijf op de hoogte van nieuwe stukken

Voeg je bij 1.354 andere abonnees

Of volg ons zo

  • Facebook
  • X
  • Telegram
Site gemaakt door WordPress.com.
  • Abonneren Geabonneerd
    • Taaldacht
    • Voeg je bij 597 andere abonnees
    • Heb je al een WordPress.com-account? Nu inloggen.
    • Taaldacht
    • Abonneren Geabonneerd
    • Aanmelden
    • Inloggen
    • Deze inhoud rapporteren
    • Site in de Reader weergeven
    • Beheer abonnementen
    • Deze balk inklappen
 

Reacties laden....