Hoe heet een groep berken of plek met menige berk? Niet gelijk een berkenbos, daar de bomen in een groter, gemengd bos kunnen staan. Wel is zij immer een berkt. Deze en andere afleidingen met een oud achtervoegsel leven veelvuldig voort als namen van oorden in de Lage Landen. Lees verder “Een oud achtervoegsel voor geboomten”
De kat krijst, mauwt, spint, sluipt, slaat, bijt, blaast en bolt de rug. Naar een van die kenmerken zou kat een verwijzing kunnen zijn, maar welk is onwis. Het is zelfs de vraag uit welke taal het woord afkomstig is en hoe het zich verhoudt tot onder meer Latijn cattus. Wat kunnen wij nog ontdekken? Lees verder “Katten zullen katten”
De vereerde zienergod Woen, wijs met zijn warende raven over Middelgaard, werd vroeger Weda genoemd door de heidense Friezen en hun nazaten. Dat is althans wat heden vaak gesteld wordt. Maar klopt het ook? En hoe zit het met woansdei en wensdei, de Friese evenknieën van woensdag? Lees verder “Woen bij de Friezen”
Op een vredige stede onder grote bomen is de grond bij plecht gewijd. Een houten gebouw zal verrijzen, gesmukt met smaak en mate, als gelegenheid tot bezinning op het goddelijke en het wild. Een naam ontbreekt nog, maar er is gelukkig een schat aan woorden om een goede mee te maken. Lees verder “Hof, harg en hal: het heten van heiligdommen”
Eenzaamheid, verlatenheid, onherbergzaamheid, woestenij—er bestond ooit een enkel woord voor: eenode, de evenknie van Duits Einöde. Met zijn vergang werd ook een bijzonder achtervoegsel weer wat zeldzamer, een dat ook buiten het Germaans aan te wijzen is, bijvoorbeeld in Latijn barbātus ‘bebaard’. Lees verder “Wat een eenode”
Midden op de Veluwe, aan een van de hoogste heuvels van Nederland buiten Limburg, ligt een eiland van gunstige grond met de naam Hoog Soeren. Reeds zijn eerste verschijning—Suornom in de negende eeuw—is niet gemakkelijk te doorgronden, een blijk van hoge ouderdom en lange bewoning. Lees verder “Hoge ouderdom op de Veluwe”
Geworteld in Oost-Nederland en Noordwest-Duitsland zijn de nazaten van een volk en hun uiteengelopen taal die wij kennen als de Saksen en het Saksisch. Dat zijn echter naamvormen die betrekkelijk kort geleden van het Hoogduits zijn overgenomen. Zassen en Zas zijn de eigenlijke Nederlandse vormen. Lees verder “De Zassen met hun Zasse taal”
In een wereld vol met kunststof, beton en baksteen is er troost in allerhande houtwerk en bijbehorende woorden. Een daarvan is berd ‘tafel, plank’, thans vooral gebruikt in de uitdrukking te berde brengen. Het deelt met bord een oorsprong die verder geldt als onbekend. Wat kunnen wij ontdekken? Lees verder “Te berde brengen”
