Hoe heet een groep berken of plek met menige berk? Niet gelijk een berkenbos, daar de bomen in een groter, gemengd bos kunnen staan. Wel is zij immer een berkt. Deze en andere afleidingen met een oud achtervoegsel leven veelvuldig voort als namen van oorden in de Lage Landen. Lees verder “Een oud achtervoegsel voor geboomten”
De vereerde zienergod Woen, wijs met zijn warende raven over Middelgaard, werd vroeger Weda genoemd door de heidense Friezen en hun nazaten. Dat is althans wat heden vaak gesteld wordt. Maar klopt het ook? En hoe zit het met woansdei en wensdei, de Friese evenknieën van woensdag? Lees verder “Woen bij de Friezen”
Eenzaamheid, verlatenheid, onherbergzaamheid, woestenij—er bestond ooit een enkel woord voor: eenode, de evenknie van Duits Einöde. Met zijn vergang werd ook een bijzonder achtervoegsel weer wat zeldzamer, een dat ook buiten het Germaans aan te wijzen is, bijvoorbeeld in Latijn barbātus ‘bebaard’. Lees verder “Wat een eenode”
Geworteld in Oost-Nederland en Noordwest-Duitsland zijn de nazaten van een volk en hun uiteengelopen taal die wij kennen als de Saksen en het Saksisch. Dat zijn echter naamvormen die betrekkelijk kort geleden van het Hoogduits zijn overgenomen. Zassen en Zas zijn de eigenlijke Nederlandse vormen. Lees verder “De Zassen met hun Zasse taal”
In een wereld vol met kunststof, beton en baksteen is er troost in allerhande houtwerk en bijbehorende woorden. Een daarvan is berd ‘tafel, plank’, thans vooral gebruikt in de uitdrukking te berde brengen. Het deelt met bord een oorsprong die verder geldt als onbekend. Wat kunnen wij ontdekken? Lees verder “Te berde brengen”
Halverwege het hoge heldendicht Béowulf rouwt koning Hróðgár om de dood van zijn gevolgsman Æschere, dien hij zijn eaxlgestealla noemt, oftewel degene met wien hij schouder aan schouder staat—in de schildwal op het slagveld. Dat tekent de Germaanse talen in een bijzonder rijk opzicht: ruim gebruik van het voorvoegsel ge- om een band tussen zielen uit te drukken. Lees verder “Germaans gezelschap”
Mocht het huis Oranje-Nassau vallen, wijken voor het mijne bij de gunst des hogen hemels onder heilig recht, dan zal mijn gade, moeder mijner telgen, waarlijk geen koningin maar kwaan heten. Zo is het besloten. Of zo zie ik het voor me. Hoe dan ook verdient onze Nederlandse evenknie van Engels queen een hand uit de vergetelheid, want het is een woord met een rijk verleden. Lees verder “Engels queen, Nederlands kwaan“
In den hart der Duitsen wereld, waartoe eer ook de Lage Landen behoorden, bestond vanouds een netwerk van helwegen, de tamelijk brede paden die vaak verzonken waren door de tred van talloze handelaars en heerscharen. Men heeft wel gemeend dat hel in dezen naar het dodenrijk verwijst of anders het licht van een baan door het bos, maar daarmee is lang niet alles gezegd… Lees verder “De helweg en de holle weg”
