…zo werd ik vanzelf onzichtbaar, een bleke vlek onder de populieren die daar de zomer verdroomde…
In een van de mooiste zinnen uit zijn Caesarion roept Tommy Wieringa een bijna vergeten woord in herinnering. Het dichterlijke verdromen is helaas geworden tot een zeldzame verschijning in het prozaïsche landschap onzer letteren. Toch hebben we sinds het woord in de zeventiende eeuw onze taal binnenzwierf vele dagen en nachten, maanden, jaargetijden, ja zelfs eeuwen verwijld in innige verdroming.
Wie van ons heeft niet in de verliefdheid der jeugd verdroomd door de straten van zijn geboorteplaats gelopen? Of, in later jaren, bij het horen van dierbare vergeten muziek, gevoeld hoe zijn aandacht verdroomde in herinnering? En wie kent, ten slotte, niet de vreemde verdroming die over een mens komt wanneer hij in de wankele vlammen van een vuur kijkt, of naar het eeuwige spel van de golven?
Zo zijn het ook de steeds wisselende seizoenen, en vooral de zomer en de winter, die we in verdroming doorbrengen of zouden willen doorbrengen. Dus nu de eerste decemberregen over het land waait en de langverwachte winter eindelijk in aantocht lijkt, kunnen we wellicht meevoelen met de eenvoudige herfstverzen van A.H. Hoffmann von Fallersleben (1798-1874), die eeuwen her de komst van een winter met lede ogen aanzag:
Wie zal nog plukken en winden
De rozen tot een krans?
Wie zal nog onder de linden
Gaan springen den avonddans?Ik woude ik mochte verdromen
Den argen winter koud,
En slapen met al de bomen
En bloemen in beemd en woud!
Taaldacht 
Is Verdromen close to what you mean by imagination? In silent thought do we dream away the rough and jagged things of the world? Is that why kek is so false—because it can’t be softened into the imagination? I like the rhythms of Shakespeare, but I can’t stand to hear him performed on stage—except in my imagination. Unheard melodies are sweeter. The real world grates. Does thought smooth out the coarseness of life? I’m trying to understand your idea. And of course my own.
Hi Gary,
“Verdromen” could be translated as “to dream away” or “to spend time dreaming away”, though that translation would miss the striking beauty this verb has in Dutch. The prefix ver- bears multiple meanings in Dutch, so in other contexts the verb could mean “to become a dream”, “to become engulfed in dreams” or “to waste time dreaming away”.
Opnieuw een bijzonder schoon stukje van jouw hand, Kasper. Dank daarvoor.
I love it when someone can see the “striking beauty” that grammar has to offer.
Dat is interessant. Helaas is de Engelse verwant ‘for-‘ niet meer productief, en worden vormingen als ‘forhang’ (Ned. ‘verhangen’) en ‘forcleave’ niet meer gebruikt. Wel natuurlijk ‘forbear’, ‘forsake’, ‘forgo’ etc. (“the dream foregone and the deed foreborn”) en het prachtige ‘forlorn’ (“the very word is like a bell…”) dat ook enige Nederlandse invloed kende.
Yet to return to Gary’s original comment: I feel your words are close to my thoughts – and I agree whole-heartedly that it’s often much more pleasing to hear writers like Shakespeare through one’s inner ear rather than in a stage performance.
On a more ‘philosophic’ note: I did not wish to resurrect the old dualism where the mind is holy and beautiful and the world degraded and ugly, but I do think that as things stand today, the outer world is always encroaching a little more on the inner. Hence there is a very real danger of losing the rich world of inner experiences, emotions and thoughts that the old poets were ever striving to express and elevate. The changes in our language – the loss of such words as ‘verdromen’ – seem to me to symptomize this development.
Yes, I agree; we are in danger. Just what that danger is, however, has me baffled. Here is an essay by the great Edgar Wind, whom many of you may already know, but who is relatively new to me. There is really too much to learn. http://www.theplatonicprairie.com/ArtAndAnarchy0001.pdf .
Thanks for the link. I knew him only by name (Owen Barfield recommends his work somewhere), but this was an excellent read. I’ll look up the book when I get a chance.
dag allemaal,
ja het is een prachtig woord hoewel het bij mij een betekenis oproept met een ongunstige bijklank. Ik denk bijvoorbeeld aan VER-GOOIEN,VER-KWISTEN,VER-KWANSELEN.Dus iets wat je VER-PRUTST hebt.
Ik zou dit woord bijvoorbeeld gebruiken als volgt :’Die goom heeft zijn ganse dag verdroomd’Met de betekenis van hij heeft zich nutteloos beziggehouden.Dat is mijn opvatting he.
Vriendelijke groet van Walter.