Het Genootschap Onze Taal meldt op zijn weblog hoe steeds meer mensen in de Verenigde Staten met een krakerige stem praten. Het is een soort raspig geluid dat nergens voor nodig lijkt en ook voor de voortbrenger onaangenaam moet zijn. Het zijn overigens vooral jonge vrouwen die zulks gebruiken.
Het doet mij denken aan een andere spraakontwikkeling in de VS. Want steeds vaker hoor ik Amerikanen die heel eentoning praten en hun zinnen met een gerekte en rijzende toon laten eindigen. Waar-door-het-lijkt-als-of-ze-een-vraaaag-stelleeeen? Ter-wijl-het-he-le-maal-geen-vraag-waaaas?
“Cause, like, I don’t know what’s going ooooon?”
Ik kan niet zo gauw een voorbeeld vinden op YouTube of elders, maar u weet vast wel wat ik bedoel. Ook hier betreft het met name jonge vrouwen. Om het enigszins omzichtig te zeggen: het is een knap staaltje wanluidendheid. Maar ik zal zeker niet die arme Amerikanen uitzonderen, want voor een gekweld oor kun je in alle windrichtingen terecht.
Aanvulling
Met dank aan Kasper, de gevestigde naam van het verschijnsel: high rising terminal. Zo kom ik voorts bij een fragment van de Britse komiek en acteur Stephen Fry, die het verschijnsel ook in Australië kon ontwaren en er de benaming AQI (Australian Question Intonation) uit meenam.
Toevalligerwijs lees ik net Inherent Vice uit, het nieuwste boek van Thomas Pynchon, waarin hij deze rijzende toon suggereert in veel dialogen, bijv: “Bigfoot I don’t know what happened. Last I recall I was in that massage parlor over there? Asian chick named Jade? and her Anglo friend Bambi?”
Het boek speelt overigens in het Californië van de jaren ’70, en na een korte zoektocht lijkt het dat deze soort intonatie inderdaad daarvandaan komt (http://en.wikipedia.org/wiki/High_rising_terminal; http://en.wikipedia.org/wiki/Valspeak ).
Ha, de high rising terminal; ik had kunnen weten dat er al een gevestigde naam voor was. Dank! Zo kom ik ook meteen bij een filmpje dat ik meteen ter verluchting in het bericht zal voegen?
Je zegt “toevalligerwijs”, maar het begint erop te lijken dat deze HRT steeds lastiger te ontwijken is.
Leuk filmpje. In dit lezenswaardige artikel wordt het trouwens ook met de geest van het postmodernisme verbonden: door alles als een vraag te zeggen laat je zien dat je je bewust bent van de relatieve aard van alle kennis. Wat ons weer terug brengt bij Pynchon, een van de belangrijkste ‘postmoderne’ schrijvers.
En Stephen Fry’s uitspraak is fan-tas-tic?. Like, you know, totally kewl?. 😛
Het kwam op mij ook direct over als een uit onzekerheid, geveinsd of oprecht, geboren verschijnsel.