Nagang bij nagalm

De etymologie, anders dan wat velen denken, is niet een stoffig vorsen noch een luchtig tijdverdrijf. Zij is geen bijzaak. Zij raakt de kern van onze wereld, want zij bekommert zich om de ziel van de taal, en de taal die is wezenlijk. De etymologie is als een speurtocht, een nagang des verledens, waarbij geheimen ontbonden worden en de wereld van onze voorouders helderder wordt, beter te vatten, tot een rijkdom opdoemt van verzamelde tijden, daden en plaatsen.

Ja, wie een woord beschouwt en zo een verloren, oorspronkelijke betekenis vindt is als hij die het vuur van zijn vaders oude haard oprakelt en ontdekt dat de pook in zijn handen eigenlijk een zwaard uit lang vervlogen tijden is. Verbogen toch, en zonder diens rijkelijk getooide hilt van weleer, maar een zwaard niet te min. Ooit gebruikt in de drang van het slagveld, ter velling van lotgezonden vijanden, nu in dienst van huiselijke rust, roemvergeten, maar nooit werkelijk vergeten.

Woorden vormen een levend verleden. Zij zijn de roep van toen, een nagalm van talloze stemmen. Wie woorden niet enkel gebruikt, maar ze ook zoekt te kennen in hun wezen en geschiedenis, die zal zich een diepere ervaring winnen van de wereld om hem heen. Die zal zich geworteld voelen, verbonden met wat zijn eigen sterfelijkheid ontgaat. Werkelijk gekende woorden zijn een troost, een fruovara zoals men in het Oudnederlands had gezegd, voor wie houvast zoekt in woekerende vluchtigheid.

Er zit een verhaal in ieder woord, een getuigenis van gewezen bevlogenheid. Dat verhaal zal niet gedijen in de spraak van mensen die in het ogenblik leven noch bij de gunst van droge duidingen zoals in woordenboeken. Nee, dat gedijt in het hertreden van stappen, in de waarlijke herleving van het woord naar diens oude aard, door het weer te gebruiken richting diens oude betekenis. Het woord daagt ons uit het weer te geven in de mooiste vorm die het in ere dagen heeft gehad, toen het bij zang en harp van tong rolde. Het woord leeft werkelijk waar andere woorden het spelend vergezellen in het aanschijn van de dichter. En iedere dichter van enige waarde is een kenner van woorden naar hun aard en verleden. Wel, iedereen die woorden zo kent zal zich als een dichter tonen.

Een gedachte over “Nagang bij nagalm

  1. woordherkomst brengt mensen dichter bij elkaar, omdat ze woorden herkennen, die ze in hun eigen taal ook gebruiken, zij het enigszins
    vervormd.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.