De Steenpuist

Aanschouw de nieuwste aanwinst van mijn stad: het Forum Groningen. Groots was de loftuiting toen het vorige maand dan eindelijk geopend werd na 14 jaar en een luttele 140 miljoen euro. Het is bedacht als “huiskamer van de stad”, een ruimte voor bezigheden en tentoonstellingen en tevens de nieuwe huisvesting van onder meer de openbare bibliotheek en het fijnere filmtheater. De weerstand onder de bevolking is vanaf het begin groot geweest, maar nu staat het bouwwerk er toch en rijst de vraag: welke bijnaam hebbe dit ding?

De wijze waarop het tot stand is gekomen valt gerust opmerkelijk te noemen. Over de plannen voor het gebouw en belendende delen werd in 2005 een volksstemming gehouden, nog voordat er een ontwerp op tafel lag. Hoewel deze door een te lage opkomst ongeldig was werden de plannen doorgezet. In een tweede stemming, toen het nog het Groninger Forum heette, hadden de stadjers te kiezen uit zeven nieuwerwetse ontwerpen, waarvan het minst “gedurfde” de winnaar was. Het bouwwerk bleek uiteindelijk twee keer zo duur, omdat het aardbevingbestendig moest zijn, waarbij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) de bijkomende kosten voor haar rekening heeft genomen.

Toen de buitenkant voltooid was bleek de onvrede nog groot. Veel mensen waren niet te spreken over dit 45 meter hoge gevaarte met scheve muren in het stadshart. Het vloekte vooral met d’Olle Grieze (‘de oude Grijze’), de vijfhonderd jaar oude toren van de nabijstaande Martinikerk. Maar, zo was het antwoord, men moest wachten met oordelen tot men de binnenkant gezien had. Toen het geopend werd waren de eerste bezoekers naar verluidt zeer onder de indruk, al zullen dit overwegend mensen geweest zijn die het voordien al een warm hart toedroegen.

Als iemand die het ontwerp altijd al onooglijk en armoedig heeft gevonden nam ik afgelopen vrijdag samen met een makker een kijkje binnen. We waren meteen verbaasd hoe afgeraffeld het allemaal was: vuile strepen op de ramen van de ingang, vlekken op de muren en wanden, oneffen schilderwerk, slordige kitlijnen, slecht weggewerkte snoeren en ga zo maar door. Daarnaast maakte de inrichting op ons beide een buitengewoon rommelige indruk—en niet op een gezellige wijze. Overal zijn mensen bezig gezien te worden terwijl ze werken en lezen op zitjes te midden van de drukte waar de gemeenteraad op had gerekend.

Geweldig is de lichtinval en het uitzicht, dat ook vanaf de roltrappen te zien is, al had dit uiteraard evengoed met een andere bouwstijl verwezenlijkt kunnen worden. Het toegankelijke dak biedt ook een blik op Stad en Ommeland, maar wekt met zijn glazen omheining de indruk van een lucht- en wandelruimte voor gevangenen. Vanaf de grond op de Grote Markt ziet die omheining, met gapers achter het glas, er jammerlijk goedkoop uit. Verder is de buitenkant glad bekleed met wat lijkt op badkamertegels. Op de schuine lijnen van het ontwerp valt geen peil te trekken en zo is het ook bedoeld.

Maar zoals gezegd denken mensen na over een bijnaam. Het Dagblad van het Noorden peilde op zijn webstede vijf voorstellen uit een boel inzendingen, waarvan de meerderheid van de stemmen ging naar Gain Porum ‘Geen Porum’. Dat rijmt inderdaad fijn op Forum. Opvallend echter was dat het dagblad een van de meest geopperde bijnamen buiten de verkiezing hield: Steenpuist. Of in het Gronings: Stainpoest dan wel Stainswelle. Die naam zie ik wel zegevieren. Wat vindt u?

En mocht u zulke bijnamen onverdiend vinden op grond van bovenstaande afbeelding, bekijk het ook eens vanuit andere hoeken.

6 gedachtes over “De Steenpuist

  1. Beste Olivier,

    Heerlijk om mijn gedachten en bevindingen door jou nogmaals onder woorden gebracht te zien.
    Vandaag was mijn eerste bezoek aan het Forum en mijn verwachtingen werden ruimschoots overtroffen… in negatieve zin wel te verstaan!
    Ik ben blij om ook van jou te horen dat je het geheel afgeraffeld, onverzorgd, onoverzichtelijk en chaotisch vindt.
    Na het bezoek voelde ik me onprettig, teneergeslagen en had een onaangenaam gevoel over mijn eigen bevindingen… ‘Ben ik nou echt zo’n zuurpruim?’
    Maar nu ik mijn bevindingen vrijwel letterlijk hier teruglees voel ik mij gesterkt in mijn rationele (en emotionele: ik vind het een koude, kille en zielloze doos) bevindingen.
    ‘Gain Porum’ is een prima benaming. Alhoewel ikzelf ‘Eerappel’ of ‘Tovvel’ wel charmant vind.

    Vriendelijke groet,
    Eric Snelleman

    1. Beste Eric,

      Dat gevoel een zuurpruim te zijn wordt ons ook noest aangepraat door alle luide… juichelaars, zal ik hun maar noemen. Ik kan me nog een krantenartikel uit de begintijd herinneren: een gemeenteraadslid zei alle tegenstanders maar bekrompen te vinden, niet in lijn met de vooruitstrevende geest van de stad. Wel, een beetje grootheidswaan mag best van mij, want in gepaste stijl had een reus van een gebouw heel mooi kunnen zijn, maar wat we hebben gekregen is echt bedroevend. Een suffe hoekige pudding.

      Gain Porum is op zich prachtig, maar in een zin vind ik het niet werken: “ik ga naar Gain Porum” o.i.d. En Eerappel en Tovvel vind ik niet passen juist omdat ze lieflijk en bekoorlijk zijn.

      Hartelijke groet,
      Olivier

  2. Oei! Dat klinkt niet lovend. Ik (geboren en getogen Groninger, maar nu in den vreemde levende) moet hem nog met eigen ogen bezichtigen, maar heb van familie slechts juichende verhalen gehoord…

    1. Hoewel ik getwijfeld heb of ik hier wel mijn ongezouten mening moest geven, ook omdat deze webstede ten eerste en leste over taal gaat, wilde ik open kaart spelen, mede ter verluchting van de gevoelens vanwaar deze bijnamen komen.

      Als het aankomt op de functie van het Forum –de gedachte erachter– kan ik het gejubel begrijpen en er een heel eind in meegaan. Maar het ontwerp en de uitwerking zijn voor mij meer dan een teleurstelling. Dan zijn de kosten (niet alleen geld) ook een stuk minder makkelijk te verkroppen.

    1. In het Dagblad van het Noorden hield een stedenbouwkundig historicus het voor mogelijk dat het over vijf jaar “een enorm winkelcentrum” is. Geen ramp volgens hem, maar wat mij betreft een flater van jewelste en een teken van onze tijd. Het zou de steun voor sloop wel aanzienlijk vergroten.

Geef een reactie op Olivier van Renswoude Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.