De afgelopen week heb ik tussen de bedrijven door een deelse vertaling gewrocht van twee Oudijslandse saga’s, namelijk het Verhaal van koning Heidrik de Wijze (Saga Heiðreks Konungs ins Vitra) en het Verhaal van Pijls-Oord (Örvar-Odds saga). De eerste van deze was een belangrijke bron van inspiratie voor J.R.R. Tolkien, met name door diens rijke beeldspraak.

Tot nog toe heb ik slechts dat deel van elk vertaald dat handelt over het beroemde gevecht op het eiland Zaamsoog (Sámsey) en de aanloop ernaar. Daar streden Helmer (Hjálmarr) en Oord (Oddr) tegen de twaalf zonen van Arngrijm (Arngrímr). De oudste en voornaamste van die twaalf is Angentuw (Angantýr); hij draagt het legendarische zwaard Terving (Tyrfingr), dat zeer dodelijk is, en vervloekt ook. Oord draagt echter een magisch ‘zijden’ hemd waar geen zwaard in kan bijten.

Of en wanneer ik meer van deze twee verhalen ga vertalen moet ik nog zien; er gaat aardig wat tijd in zitten, vooral bij de gedichten. Het is in elk geval fijn om de kennis die ik heb opgedaan bij het vak Oudijslands (aan de Rijksuniversiteit Groningen) eens goed te gebruiken.

Voor het Verhaal van koning Heidrik de Wijze heb ik Christopher Tolkiens ‘editie’ van het Oudijslandse origineel genomen en ook dankbaar gebruik gemaakt van zijn Engelse vertaling. Voor het Verhaal van Pijls-Oord heb ik de Oudijslandse tekst gebruikt zoals te vinden op het IJslandse Netútgáfan, en heb ik ook voor nazicht en vergelijking Tunstalls Engelse vertaling gelezen.

In mijn eigen vertaling heb ik het opzettelijk zo gelaten dat de verleden tijd en de tegenwoordige tijd door elkaar worden gebruikt, zoals in de Oudijslandse verhalen ook de gewoonte is. Verder voel ik mij geoorloofd om hier en daar een woordvolgorde te bezigen die niet gebruikelijk is in het Nederlands, alsook hier en daar nieuwe uitdrukkingen te gebruiken. Het is een zekere speelsheid die de dichterlijkheid hopelijk ten goede komt. Ik weet dat mijn vertaling niet in vlot, hedendaags Nederlands is geschreven, maar dat was dan ook mijn bedoeling niet. En zoals u al heeft kunnen zien heb ik de namenschat ook aangepast tot ‘Nederlandse’ vormen.

Mijn vertaling is hier te lezen.