De wijsgeer Siddhārtha Gautama werd beroemd onder de benaming buddha, het voltooid deelwoord van Sanskriet bódhati ‘gewaarworden’. Dat werkwoord is een evenknie van ons bieden, zoveel is bekend. Doch in onze streken bestond wellicht ook een evenknie van buddha zelf—als naam. Lees verder “Boeddha in het Nederlands”
Bij aankomst te India in de zestiende eeuw zagen zendelingen gelijkenissen tussen Europese talen en het Sanskriet, die plechtige oude spraak. Inderdaad, ze zijn verwant gebleken. En nader beschouwd heeft het Germaans misschien wel meer woorden met het Sanskriet gemeen dan met het Latijn. Lees verder “Dezelfde vlam brandt van India tot IJsland”
Hoe zou hier heden een heidendom in hoge beschaving eruitgezien hebben, als het herontstaan ware of nooit verdwenen? Licht voorstelbaar zijn vredig omboste hoven van kunstige houten wijhuizen met gulden smuk onder rieten dak—waardige tegenhangers van zulke plechtige doch eenvoudige oorden als Ise Jingū in Japan. En wellicht zou op veel gevels een opvallend beeld prijken: een tweetal gekruiste paardenkoppen. Lees verder “Onder hoede van de hemelse tweeling”
Erbij nadenken hoeft niet en tellen heeft geen zin: door aderen wordt telkens bloed geslagen en adem drijft steeds weer het lichaam in en uit. Het gaat maar door in oneven regelmaat, als een klok die twee tekens van leven blijft geven, tot die ene dag dat beide stoppen. Is het dan toeval dat de woorden ader en adem zo op elkaar lijken? Lees verder “De aderen, de adem”
De tauw—de onderliggende schikking van het bestaan—behelst tegenstelling en wederzijdse afhankelijkheid, waarbij het ene door het andere betekenis heeft. Zo weten wij wat warm is omdat wij koud kennen, en andersom. In de oude Zijderijkse wijsbegeerte wordt zulke tweeheid gevat in het bekende begrip yīnyáng, oftewel ‘donker en licht’. Niet toevallig is dat woord het toonbeeld van een stelwoord, zoals ook Gronings voaiemoeke ‘vader en moeder’ en Oudindisch dyāvāpṛthivī ‘hemel en aarde’. Lees verder “Een stel in een woord”
Het eeuwige, onveranderlijke, onvoorwaardelijke en immer in alles aanwezige beginsel van het bestaan—het zuivere bewustzijn als diepste en hoogste werkelijkheid—wordt in India al drieduizend jaar begrepen onder de naam Bráhman. In de oudste bronnen sloeg het woord echter op een zekere bezigheid van dichters, en over de eigenlijke betekenis zijn de meningen dan ook verdeeld, maar er lijkt in elk geval verband met het een en ander in de Germaanse talen, verre verwanten van het Oudindisch. Lees verder “Bráhman en de Arische dichters”
Taaldacht 