Tag: Welluidendheid

Beklag

Woorden schieten tekort

De verkiezingen zijn weer begonnen. Van Dale vraagt u om het Woord van het Jaar te kiezen, oftewel het ‘beste’ nieuwe woord van 2010, en Genootschap Onze Taal wil uw stem voor het Onze Taal-woord van het jaar, dat wil zeggen het woord dat het meest kenmerkend is voor 2010.

Geen van beide verkiezingen gaat dus om het mooiste nieuwe woord. Niettemin, als ik de kandidaten zo bekijk dan lijkt onze taal er armzalig aan toe te zijn. Er valt nauwelijks een greintje dichterlijkheid te ontdekken. We zouden toch op zijn minst een paar woorden mogen verwachten die evenwel mooi zijn? Het één sluit het ander niet uit. Nou, wel het in hedendaags Nederlands zo te zien. Uiteraard valt het niet mee om een nieuw woord te bedenken dat mooi en dichterlijk is, en de meningen zullen altijd verdeeld zijn, maar wat zegt het over onze tijden als ze door deze woorden worden vertegenwoordigd? Lees en huiver:

Lees verder “Woorden schieten tekort”

Olivier van Renswoude1 reactie
Afgestoft, Algemeen, Werkwijze

Nieuw leven voor Oudnederlands

Vraag een willekeurige Nederlander wat hij weet over Oudnederlands en hij komt waarschijnlijk niet veel verder dan hebban olla vogala… En dat is mits hij “Oudnederlands” niet verstaat als “oud Nederlands”, zoals dat van de Gouden Eeuw. Dat is ook niet gek, want er is nu eenmaal weinig in het Oudnederlands overgeleverd. En tegenwoordig krijgen kinderen hoe dan ook weinig mee van de vaderlandse geschiedenis in de tijd van het Oudnederlands en daarvoor. En dat is jammer, want er valt veel over onze verdere voorouders te vertellen.

Lees verder “Nieuw leven voor Oudnederlands”

Olivier van Renswoude8 reacties
Algemeen

Muzikaal proza

“Alle kunst streeft ernaar muziek te worden,” volgens het beroemde motto van Walter Pater. Binnen de letterkunde is vooral de dichtkunst veelvuldig met muziek in verband gebracht: zij wordt een zelfde oorsprong toegedicht, en legt net als muziek grote nadruk op ritme en melodie. In de nadagen van de traditionele poëzie is zelfs getracht haar ritme in muziekschrift te noteren (zie bijvoorbeeld Sidney Laniers The Science of English Verse (1880)). Minder bekend is dat ook proza een eigen muzikaliteit heeft, waarover vooral in het begin van de vorige eeuw in het Engels veel geschreven is, bijvoorbeeld in History of English Prose Rhythm door A.C. Clark (1912) en George Saintsbury’s Prose Rhythm in English (1913).

Lees verder “Muzikaal proza”

Kasper Nijsen3 reacties
Heemwoord, Herkomst

Machine en robot

Machine en robot: twee woorden die in betekenis nauw verwant zijn. Welke evenwoorden zijn ervoor te bedenken? Machine Volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands (EWN) gaat machine via het Frans en het Latijn terug op Dorisch-Grieks māchanā́ ‘middel, werktuig’, van verder onbekende oorsprong. Een dialectale variant van dat woord is de bron van woorden als mechaniek en mechanisch. De meeste Europese talen hebben hun … Lees verder Machine en robot

Olivier van Renswoude7 reacties
Heemwoord

Vast beyond the thought…

Long they laboured in the regions of Eä, which are vast beyond the thought of Elves and Men, until in the time appointed was made Arda, the Kingdom of Earth. Aldus J.R.R. Tolkien in de Valaquenta (‘het verhaal van de Machten’), een van de delen van de Silmarillion. Die zin behelst twee van mijn meest geliefde Engelse woorden: vast en beyond. Het zijn meteen ook … Lees verder Vast beyond the thought…

Olivier van Renswoude14 reacties
Herkomst

Fîfoldara

Tijdens het bestuderen van het Oudsaksisch, de voorouderlijke taal van de Nedersaksische dialecten van Noord-Duitsland en Noordoost-Nederland (zoals het Gronings), kwam ik het mooie en lieflijke woord fîfoldara tegen. Het betekent ‘vlinder’, en het klínkt ook als een vlinder. En ik moet aan Vivaldi denken. In de zustertalen bestond en bestaat het ook: Oudhoogduits fifaltra (Duits Feifalter), Oudengels fîfealde en Oudnoords fîfrildi. In het Middelnederlands … Lees verder Fîfoldara

Olivier van Renswoude10 reacties
Heemwoord, Werkwijze

Ruïne

Op de lijst met leenwoorden waar lezer Lander evenwoorden voor zoekt staat ook ruïne. Dit schone woord is al dan niet via het Frans ontleend aan Latijn ruīna ‘het neervallen, het instorten (van een bouwwerk), de ondergang’, een afleiding van ruere ‘zich haasten, neerstorten, instorten’. Volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands (EWN) is dat werkwoord van onzekere herkomst, maar mogelijk is het verwant aan … Lees verder Ruïne

Olivier van Renswoude2 reacties
Herkomst

Tsjoender

Het Fries vind ik een bijzondere taal. Uit sommige monden klinkt het wat mij betreft zeikerig en te nasaal, maar uit andere monden kan het zeer welluidend klinken; rauw en sierlijk, een aangename combinatie. Een van mijn lievelingswoorden in het Fries is tsjoender ‘tovenaar’. Het woord komt mij duister en geheimzinnig voor, heeft een boeiende herkomst, en is in klank en vorm ook kenmerkend Fries. … Lees verder Tsjoender

Olivier van Renswoude27 reacties
Herkomst, Werkwijze

Die stomme e gevee

De stomme e woekert in het Nederlands. Waar buigingsuitgangen vroeger meestal een volle, ronde klinker hadden, is nu nagenoeg overal een stomme e te vinden. Ik heb eerder al laten merken dat ik deze ontwikkeling best jammer vind. Des te mooier vind ik de zeldzame gevallen waar de volle, ronde klinker van vroeger is behouden. Een goed voorbeeld hiervan is het woord vijand. Dit is … Lees verder Die stomme e gevee

Olivier van Renswoude5 reacties